Misleiding door onwetendheid en onzekerheid (Gharar)
Een contract dat gebaseerd is op onzekerheid en onwetendheid (gharar), is een contract dat een bepaalde mate van risico of misleiding bevat. Dit leidt zeker tot meningsverschillen en geschillen tussen de contractuele partijen of zorgt ervoor dat één partij de andere zal benadelen.
Islam heeft dit soort contracten ten strengste verboden zodat de weg naar geschillen en alle vormen van onrecht afgesneden worden. Zelfs als het een acceptabele praktijk is onder de mensen, is het verboden verklaard door islam, want de Profeet r heeft handel verboden met misleiding door onwetendheid. (Sahieh Muslim: 1513)
Voorbeelden van verkoopcontracten met misleiding door onwetendheid:
- Fruit verkopen voordat het rijp of gereed is om geplukt te worden. De Profeet r heeft de verkoop van dadels verboden tot hun nut duidelijk is geworden en tot ze geschikt zijn om gegeten te worden. Er is namelijk een kans dat ze bederven of nooit rijp worden.
- Een bepaalde som geld betalen om een doos aan te schaffen zonder dat je weet of de inhoud waardevol of waardeloos is.
Omstandigheden waaronder gharar (onwetendheid en onzekerheid) het contract kunnen beïnvloeden:
Onwetendheid en onzekerheid (gharar) kunnen het contract alleen beïnvloeden en het ontoelaatbaar maken, als het contract er een grote hoeveelheid van bevat en als het samenhangt met het onderwerp van het contract.
Daarom mag een moslim een huis kopen zelfs als hij zich niet bewust is van zaken zoals de materialen die gebruikt worden bij de bouw van het huis, of het type verf dat gebruikt wordt om het huis te schilderen, omdat onwetendheid hierover onbelangrijk is en het onderwerp van het contract niet beïnvloedt.
Onrechtvaardigheid en het onrechtmatig verkrijgen van andermans bezit
Onrechtvaardigheid is een van de gruwelijkste daden waartegen islam krachtig heeft gewaarschuwd. De Profeet r heeft in dit verband gezegd: “Pas op met onrechtvaardigheid, want, voorwaar, onrechtvaardigheid zal duisternis zijn op de Dag des Oordeels.” (Sahieh Al Bukhari: 2315 en Sahieh Muslim: 2579) Islam beschouwt de daad van het innemen van andermans bezit op onrechtmatige wijze, hoe klein dit bezit ook moge zijn, als een van de meest verfoeilijke zonden en waarschuwt degenen die dit doen dat er een zware bestraffing op staat in het hiernamaals. Zoals de Profeet r zei: “Als iemand een spanwijdte aan land onrechtmatig inneemt, dan zal dit ter omvang van zeven aarden om diens nek worden gebonden op de Dag des Oordeels.” (Sahieh al Bukhari: 2321 en Sahieh Muslim: 1610)
Voorbeelden van vormen van onrecht in zakelijke transacties:
- Dwang: een transactie die verricht wordt onder dwang maakt het contract ongeldig. Wederzijdse instemming van de partijen die deelnemen aan het contract is een noodzakelijke voorwaarde voor de geldigheid van een zakelijke transactie. Zoals de Profeet r ooit opmerkte: “Een verkoop is slechts een verkoop als het plaatsvindt met wederzijdse instemming.” (Sunan Ibn Maajah: 2185)
- Oneerlijkheid: Andere mensen misleiden om zo hun bezit onrechtmatig toe te eigenen is één van de grote zonden. Zoals de Profeet r heeft gezegd: “Wie ons bedriegt is niet één van ons.” (Sunan at Tirmidhi: 1315) Toen de Profeet r op een dag op de markt liep, passeerde hij een hoop voedsel waar hij zijn hand in stopte. Hij voelde water op zijn vingers, draaide zich om naar de verkoper en zei: “Wat is dit?” “Het is buiten in de regen achtergelaten, boodschapper van Allah,” antwoordde deze. “Waarom stop je het natte voedsel niet boven op de stapel, zodat de mensen het kunnen zien?” De Profeet r zei met afkeuring in zijn stem: “Wie ons bedriegt is niet één van ons.” (Sunan at Tirmidhi: 1315)
- Manipulatie van de wet: wanneer sommige geslepen mensen hun zaak voor de rechtbank presenteren, spreken zij met honing in hun stem en op een overtuigende manier om andermans bezit op onrechtmatige wijze toe te eigenen, waarbij zij zichzelf niet realiseren dat, zelfs wanneer de rechter in hun voordeel oordeelt, hij niet van valsheid waarheid kan maken. De Profeet r zei eens tegen zijn metgezellen: “Ik ben slechts een mens. Wanneer rechtzoekenden naar mij komen om hun geschillen te slechten, kan het zijn dat één van jullie zijn zaak met meer welbespraaktheid voorlegt dan zijn tegenstander, waardoor ik hem gelijk geef en in zijn voordeel oordeel op basis van wat ik heb gehoord. Als ik ooit per ongeluk gelijk geef aan een moslim [terwijl deze weet dat hij geen gelijk heeft], dan moet degene die ongelijk heeft niets nemen, want ik geef hem dan eigenlijk een gedeelte van het vuur.” (Sahieh al Bukhari: 6748 en Sahieh Muslim: 1713)
- Omkoperij: omkoperij houdt in dat er een som geld wordt gegeven of dat er een dienst wordt verricht, om het oordeel of gedrag van iemand te beïnvloeden die een positie van vertrouwen heeft, om zo iets op illegale wijze te verkrijgen. Islam beschouwt omkoperij als één van de meest afgrijselijke vormen van onrecht en als één van de gruwelijkste zonden. De Profeet r ging zelfs zover dat hij degenen vervloekte die steekpenningen gaven en degenen die ze accepteerden. (Sunan at Tirmidhi: 1337)
Als omkoperij wijd verspreid raakt, vernietigt het de structuur van de maatschappij en tast het de ontwikkeling en voorspoed ervan aan.
Wat is islamitische regelgeving met betrekking tot een persoon die het bezit van mensen heeft afgenomen voordat hij islam heeft aangenomen?
Als je moslim wordt terwijl je in het bezit bent van geld dat je verkregen hebt ten gevolge van bedrog of geweld, bijvoorbeeld door diefstal of verduistering, dan dien je het terug te geven aan de rechtmatige eigenaren wanneer je weet wie dit zijn en als het mogelijk is om dit te doen zonder jezelf op wat voor wijze dan ook schade toe te brengen.
Zelfs als je dit onrecht hebt gepleegd voordat je moslim bent geworden, moet je het geld teruggeven dat je op onrechtmatige wijze van de rechtmatige eigenaren hebt verkregen en dat nog steeds in je bezit is. Zoals de Qur’an stelt: “Allah beveelt jullie het toevertrouwde aan de rechthebbenden te overhandigen.” (Soera an Nisaa’ 4:58)
Als je echter niet weet wie de rechtmatige eigenaren zijn, nadat je dit op alle mogelijke manieren hebt geprobeerd te achterhalen, kun je er vanaf komen door het weg te geven aan een liefdadigheidsinstelling.
Gokken
Wat is gokken?
Gokken is de handeling waarbij je risico neemt met geld door het in te zetten op de uitkomst van een kansspel. Op deze manier neemt iemand een risico met geld met als overeenkomst dat hij of iemand anders iets van waarde zal ontvangen als er een bepaalde uitkomst is. In simpele woorden betekent gokken dat je ergens op wedt en dat je iets wint of verliest, waarbij de gokker alleen kan winnen ten koste van iemand anders.
Islamitische regelgeving met betrekking tot gokken
Gokken is strikt verboden, zoals wordt ondersteund door tekstueel bewijs uit de Qur’an en uit de overleveringen van de Profeet r:
- Allah ﷻ beschouwt de zonde van het gokken groter dan de winst die ermee behaald kan worden. Zoals de Qur’an vermeldt: “Zeg: ‘In beide is er een grote zonde [aanwezig], en enig nut voor de mensen, maar de zonde in beiden is groter dan het nut.’” (Soera al Baqara 2:219)
- Allah ﷻ beschouwt het als een soort viezigheid en als een gruwel vanwege de nadelige effecten op het individu en op de maatschappij. Hij gebiedt de gelovigen om het te vermijden omdat het vijandschap en haat tussen hen creëert en omdat het hen verwijdert van het gedenken van Allah en van het gebed. Zoals de Qur’an stelt: “O jullie die geloven, de wijn en het kansspel en de afgodsbeelden en de toverpijlen vormen een gruwelijke schande, die tot het werk van de satan behoort. Vermijd deze dus opdat jullie slagen. De satan wenst slechts haat en nijd onder jullie te zaaien door middel van wijn en het kansspel, en jullie af te houden van het gedenken van Allah en van het gebed. Willen jullie daar dan vanaf zien?” (Soera al Maa’ida 5:90-91)
Nadelige effecten van gokken op het individu en op de maatschappij
Gokken heeft talrijke negatieve gevolgen op het individu en op de maatschappij, waaronder de volgende:
- Het zet aan tot vijandschap en haat tussen gokkers. Wanneer vrienden gokken en één van hen wint en het geld van de anderen neemt, dan zullen zij ongetwijfeld haat voor hem voelen en het hem misgunnen. Misschien zullen zij zelfs tegen hem samenspannen om hem kwaad te doen. Dit is een op observatie gebaseerd feit. De Qur’an stelt in dit verband: “De satan wenst slechts haat en nijd onder jullie te zaaien door middel van wijn en het kansspel.” Het leidt bovendien ook af van de verplichte gebeden en het gedenken van Allah. De Qur’an vermeldt dit dan ook in de context van het benoemen van de onvermoeibare inspanning van satan om gokken voor de mens als iets moois voor te stellen, “en jullie af te houden van het gedenken van Allah en van het gebed. Willen jullie daar dan vanaf zien?” (Soera al Maa’ida 5:90-91)
- Het vernietigt rijkdom en zorgt ervoor dat gokkers zware financiële verliezen lijden en in persoonlijke of juridische problemen geraken.
- De spanning van het gokken en de mogelijkheid om te winnen zijn verslavend. Als de gokker wint wordt hij hebzuchtig en laat hij zich meeslepen in de hoop op meer onrechtmatig verkregen winsten. Als hij verliest, geeft hij niet gemakkelijk op maar gaat hij door met gokken in de hoop dat hij terugkrijgt wat hij verloren heeft. Zowel winst als verlies staan in de weg van productief werk en vormen een sluipend kwaad dat de maatschappij vernietigt.
Vormen van gokken:
Er zijn vele vormen van gokken, zowel van nu als uit het verleden. Moderne vormen van gokken zijn de volgende:
- Een spel spelen waarin de spelers bepalen dat de winnaar geld zal ontvangen, bijvoorbeeld wanneer mensen een kaartspel spelen, iedereen een bepaald bedrag inzet en de winnaar alles krijgt.
- Wedden. Dit is de handeling waarbij je geld inzet op de onbekende uitkomst van een gebeurtenis, bijvoorbeeld wanneer gokkers wedden op een bepaald voetbalteam. Een gokker kan alleen winnen wanneer het team wint waarop hij gewed heeft en anders is zijn geld verloren. Dit houdt in dat er veel geld wordt verloren.
- De loterij. Dit is een vorm van gokken waar een kanselement in zit. In een loterij worden de loten gekocht, meestal in de vorm van een kaartje, en vervolgens wordt er een willekeurig lot geselecteerd dat een prijs heeft gewonnen, meestal een grote som geld. Bijvoorbeeld: iemand koopt een kaartje voor een euro in de hoop duizend euro te winnen.
- Alle vormen van gokken hebben, zonder uitzondering, betrekking op geld dat gokkers kunnen winnen of verliezen, of het nu gokspellen in een casino zijn of iets erbuiten, zoals elektronisch of online gokken.