De betekenis van reiniging

Het Arabische woord tahara (reiniging) verwijst naar zuiverheid en hygiëne.

Allah ﷻ verplicht de moslims om zichzelf uiterlijk te reinigen van verboden verschijnselen en van allerlei fysieke onzuiverheden. Ook verplicht Hij I de moslims om zich innerlijk te reinigen van de onvergeeflijke zonde van shirk en van de ziektes van het hart zoals jaloezie, trots en haat, zodat zij Zijn liefde waardig zijn. Zoals de Qur’an stelt: “Allah houdt van hen die zich berouwvol tot Hem keren en Hij houdt van hen die zich reinigen.” (Soera al Baqara 2:222)

Allah ﷻ verplicht het de moslims ook om zichzelf te reinigen voordat zij in gebed voor Hem gaan staan. Als het al gebruikelijk is dat iemand zich wast en zijn mooiste kleding aantrekt voordat een persoon van wereldse autoriteit wordt ontmoet, zoals een president of een koning, dan zou je dit zeker ook moeten doen wanneer je voor de Koning der koningen staat.

Wat is de voorgeschreven reiniging voor het verrichten van het gebed?

Allah ﷻ verplicht de moslims om zich te reinigen en de kleine wassing te verrichten (woedoe’) voordat ze zich bezighouden met rituele handelingen zoals het verrichten van het gebed, het aanraken van de Qur’an en het verrichten van de ommegang (tawaaf) van de Ka’ba in Mekka. Hij I raadt hen ook aan om woedoe’ te verrichten voordat zij dingen doen zoals het uit het hoofd reciteren van de Qur’an, het verrichten van smeekbeden en voordat zij gaan slapen.

Daarom dient een moslim twee zaken te verwijderen voordat hij zijn gebed verricht:

Fysieke onreinheden (najaasa)

Rituele onreinheden (hadath)

Zuivering van fysieke onreinheid

  • Het Arabische woord najaasa verwijst naar alle fysieke substanties die islam als onzuiver beschouwt en die moslims verplicht zijn te verwijderen voor zij een daad van aanbidding verrichten.
  • De algemene regel in islamitische wetgeving (sharia) is dat alle zaken als zuiver worden beschouwd en dat fysieke onreinheden slechts tussenbeide komende factoren zijn. Wanneer iemand twijfelt of zijn broek schoon is of niet, maar er is geen enkele vorm van fysiek bewijs of er een onreinheid op zit, dan dient hij zijn broek als schoon te beschouwen, waarmee hij dus de algemene regel volgt.
  • Als we willen bidden, dienen we eerst alle fysieke onreinheden te verwijderen van ons lichaam, onze kleding en van de plaats waar we het gebed willen verrichten.

Zaken die als onrein worden beschouwd zijn:

1 Menselijke urine en ontlasting
2 Bloed (tenzij het een onbeduidende hoeveelheid is)
3 Urine en ontlasting van dieren die verboden zijn voor menselijke consumptie (zie blz. 189)
4 Honden en varkens
5 Dode dieren (behalve degenen geschikt en toegestaan zijn voor menselijke consumptie volgens islamitische regelgeving. Zie blz. 190.) Menselijke resten, vissen en insecten worden als rein beschouwd.

Het verwijderen van fysieke onreinheden

Fysieke onreinheden die zich bevinden op het lichaam, op de kleding of op de plaats van gebed of waar dan ook, kunnen op allerlei manieren verwijderd worden, bijvoorbeeld met water. Het islamitisch gebod is simpelweg dat het verwijderd moet worden. Het is niet voorgeschreven hoe vaak de onreinheid eruit gewassen moet worden, behalve wanneer het gaat om de fysieke onreinheid van een hond (d.w.z. het speeksel, de urine of de ontlasting), waarbij iets zeven keer gereinigd moet worden, waarvan één keer met aarde. Overige fysieke onreinheden dienen eraf gewassen te worden en als er hardnekkige geuren of vlekken achterblijven mag je die negeren. De Profeet r werd eens door een vrouw gevraagd over het wegwassen van menstruatiebloed, waarop hij r zei: “Het is voldoende om het er af te wassen en je hoeft je geen zorgen te maken over eventuele vlekken die achterblijven.” (Sunan Abu Dawud: 365)

Etiquette van wc-bezoek

  • Het is aanbevolen voor een moslim om het toilet binnen te stappen met de linkervoet, na gezegd te hebben: “Bismillah, Allahoemma inni a’oedhoe bika min al khoebthi wal khabaa’ith. (Ik zoek mijn toevlucht bij U, O Allah, tegen de mannelijke en vrouwelijk djinn.)”
  • Het is ook aanbevolen om eerst met de rechtervoet het toilet uit te stappen en vervolgens te zeggen: “Ghoefraanak. (Ik zoek Uw vergiffenis, O Allah.)”
  • Een moslim dient de geslachtsdelen te bedekken wanneer hij of zij de behoefte doet.
  • Een moslim dient niet de behoefte te doen op een plek waar dit gezien kan worden of waardoor anderen zich beledigd kunnen voelen. Dit is strikt verboden.
  • Als een moslim zich op een open vlakte bevindt, zoals de woestijn, dan dient de behoefte niet in een kuil te worden gedaan, omdat daarmee wezens die in kuilen of onder de grond leven kwaad berokkend kan worden. Dit is strikt verboden.
  • Een moslim dient zich niet op te stellen naar de qibla, de richting van de Ka’ba in Mekka waar moslims naartoe bidden, of de rug ernaar toe keren. De Profeet r heeft namelijk gezegd: “Als je je behoefte doet, moet je dit niet doen in de richting van de qibla of met je rug ernaar toe.” (Sahieh al Bukhari: 386 en Sahieh Muslim: 264). Dit geldt met name wanneer je je buitenshuis op een open vlakte bevindt. Er zit echter geen slechts in wanneer je dit doet in gebouwen, zoals in hedendaagse toiletten.
  • Een moslim dient voorzichtig te zijn zodat er geen onreinheden op zijn lichaam of kleding terecht komen. Als dit per ongeluk toch gebeurt, dan dien je de onreinheid grondig van de desbetreffende plaats af te wassen.
  • Wanneer de moslim zich eenmaal heeft ontlast dan dient deze:
De geslachtsdelen grondig met water te wassen. Dit heet in het Arabisch istinjaa’.

De geslachtsdelen drie keer of vaker te wassen met iets anders dat reinigt, zoals toiletpapier of stenen. Dit heet in het Arabisch istijmaar. Het is aanbevolen om de geslachtsdelen met de linkerhand te wassen.

Rituele onreinheid (hadath)

  • Rituele onreinheid (hadath) verwijst naar de staat van ontastbare onreinheid die een moslim ervan weerhoudt om het gebed te verrichten tot hij deze verwijderd heeft. Het is geen fysieke onreinheid zoals najaasa.
  • Deze rituele onreinheid kan verwijderd worden door de kleine wassing (woedoe’) of de grote wassing (ghoesl) te verrichten met zuiver water. Zuiver water is water dat niet in contact is geweest met fysieke onreinheden die de kleur, smaak of geur van water kunnen veranderen. Als je woedoe’ hebt verricht, dan kan je zoveel gebeden verrichten als je wilt, zolang je woedoe’ niet verbroken wordt.

Rituele onreinheid kan twee vormen aannemen:

Kleine rituele onreinheid: dit kan weggenomen worden door woedoe’ (de kleine wassing) te verrichten
grote rituele onreinheid: dit kan weggenomen worden door ghoesl (de grote wassing of een ritueel bad) te verrichten.

De kleine rituele reinheid en woedoe’:

De kleine wassing (woedoe’) wordt ongeldig of verbroken door de volgende zaken:

  1. Door de natuurlijke uitscheiding van de geslachtsdelen (zowel van de externe genitaliën als van de excretieorganen), zoals urine, ontlasting en wind. De Qur’an zegt over zaken die de rituele reinheid ongeldig maken: “… of als iemand zijn behoefte heeft gedaan …” (Soera an Nisaa’: 4:43)
  2.  
    Toen de Profeet r werd geïnformeerd over een man die twijfelde of hij een windje had gelaten of niet (met andere woorden: of hij zijn woedoe’ had verbroken of niet) gedurende het gebed, adviseerde hij: “Hij moet niet weggaan of zijn gebed verlaten tenzij hij een geluid hoort of iets ruikt.” (Sahieh al Bukhari: 175 en Sahieh Muslim: 361)
  3. Door het aanraken van de geslachtsdelen met de blote handen en met gevoelens van lust, want de Profeet r heeft gezegd: “Wie zijn geslachtsdelen aanraakt moet zijn woedoe’ opnieuw verrichten.” (Sunan Abu Dawud: 181)
  4. Door het eten van kamelenvlees. De Profeet r werd eens gevraagd: “zouden we woedoe’ moeten verrichten na het eten van kamelenvlees?” waarop hij antwoordde: “Ja.” (Sahieh Muslim: 360)
  5. Door het verliezen van het bewustzijn vanwege slaap, dronkenschap of krankzinnigheid.