Prawa rodziców

Okazywanie rodzicom szacunku i dobre ich traktowanie jest jednym z najlepszych uczynków, za które Allah obiecał hojną nagrodę. Allah ﷻ powiązuje je w Koranie z aktami czci i monoteizmem (tauḥῑd).

Uczynił okazywanie rodzicom szacunku i życzliwości jednym z najważniejszych powodów dostąpienia Raju. Prorok r powiedział: „Rodzic jest środkową bramą Raju. Jeśli chcesz, możesz ją stracić lub zachować” (Sunan At Tirmidῑ: 1900).

• Konsekwencje bycia nieposłusznym rodzicom i sprawiania im przykrości.

Jednym z najcięższych grzechów, którego wszystkie Boskie prawa zabroniły i przed którym ostrzegały, jest złe traktowanie rodziców. Prorok r spytał kiedyś swych Towarzyszy: „Czy poinformować was o najcięższych grzechach?” Odpowiedzieli: „Oczywiście, Wysłanniku Allaha. Powiedział: „Dodawanie Allahowi partnerów w czci i nieposłuszeństwo wobec rodziców” (Ṣaḥῑḥ Al Buchārῑ: 5918).

• Posłuszeństwo wobec rodziców gdy nie wiąże się z nieposłuszeństwem wobec Allaha.

Muzułmanin musi być posłusznym swym rodzicom we wszystkim, chyba że proszą go o zrobienie czegoś, czego Allah zabronił. W takiej sytuacji nie wolno ich słuchać, gdyż nie wolno okazywać posłuszeństwa stworzeniu, sprzeciwiając się nakazom Stwórcy. Koran mówi: „Nakazaliśmy człowiekowi dobro względem jego rodziców. Ale jeśli oni będą usilnie walczyć o to, żebyś Mi dodawał za współtowarzyszy to, czego ty nie znasz, to ich nie słuchaj!” (Al ‘Ankabūt, 29:8).

• Okazywanie im życzliwości, zwłaszcza gdy osiągną wiek starczy.

Allah ﷻ mówi: „I postanowił twój Pan, abyście nie czcili nikogo innego jak tylko Jego; i dla rodziców – dobroć! A jeśli jedno z nich lub oboje osiągną przy tobie starość, to nie mów im ‘Fu’ i nie odpychaj ich, lecz mów do nich słowami pełnymi szacunku” (Al Isrā’, 17:23).

Werset ten mówi nam, że muzułmanin musi szanować swoich rodziców i nie może być dla nich szorstki ani odpychać ich, zwłaszcza gdy osiągną wiek starczy i staną się słabi, nawet gdyby nie wyraził tego słowami, a jedynie wydając dźwięk oznaczający niechęć, jak „fu”.

• Rodzice nie będący muzułmanami.

Muzułmanin musi słuchać swych rodziców i być wobec nich uprzejmym, nawet jeśli nie są oni muzułmanami. Allah ﷻ mówi: „A jeśli oni będą jednak próbowali zmusić cię, żebyś Mi dodawał współtowarzyszy ‒ o czym nie masz żadnej wiedzy ‒ to nie słuchaj ich! Jednak zachowuj się w stosunku do nich na tym świecie w sposób godny!” (Luqmān, 31:15).

Prawa dzieci

• Wybranie na żonę dobrej, prawej kobiety, która będzie dobrą matką. Jest to najlepszy dar, jaki ojciec może dać swoim dzieciom.
• Nadanie im dobrych imion, gdyż będzie to ich znak rozpoznawczy, który będzie im towarzyszyć przez całe życie.
• Nauczanie ich zasad islamu. „Każdy z was jest pasterzem (opiekunem) i jest odpowiedzialny za swoje stado (swoich podopiecznych). Władca jest pasterzem i jest odpowiedzialny za swoich poddanych; mąż jest pasterzem swojej rodziny i jest za nią odpowiedzialny; kobieta jest pasterzem domu męża i jest za niego odpowiedzialna; i niewolnik jest pasterzem majątku swego pana i jest za niego odpowiedzialny” (SaḥῑḥAl Buchārῑ: 2416; SaḥῑḥMuslim: 1829). Rodzice, wychowując dzieci, powinni zacząć od tego, co najważniejsze, następnie przechodząc do rzeczy mniej ważnych. Zatem najpierw nauczają ich właściwej wiary, wolnej od szirku i innowacji, a także praktyk religijnych, zwłaszcza modlitwy; następnie udzielają im lekcji oraz pracują nad dobrym charakterem i manierami. Takie rozwiązanie jest najlepsze w oczach Allaha.
• Utrzymanie. Ojciec musi utrzymywać wszystkie swoje dzieci, zarówno synów, jak i córki. Nie wolno mu zaniedbać tego obowiązku. Musi go wypełniać najlepiej jak potrafi, stosownie do posiadanych środków. Prorok r powiedział: „Popełnia wielki grzech ten, kto zaniedbuje swoich podpiecznych (tj. będących na jego utrzymaniu)” (Sunan Abu Dāłūd: 1692). Odnośnie utrzymywania dziewczynek i opieki nad nimi, Prorok r powiedział: „Ktokolwiek utrzymuje dziewczynki i dobrze je traktuje, dla tego będą one tarczą chroniącą go przed Ogniem” (SaḥῑḥAl Buchārῑ: 5649; SaḥῑḥMuslim: 2629).
• Sprawiedliwość. Wszystkie dzieci należy traktować na równi, zgodnie ze słowami Proroka r : „Bójcie się Allaha i traktujcie swe dzieci sprawiedliwie” (SaḥῑḥAl Buchārῑ: 2447; SaḥῑḥMuslim: 1623). Niedopuszczalne jest, by faworyzować córki lub synów, ponieważ może to mieć poważne konsekwencje, które zna tylko Allah.