Znaczenie oczyszczenia
Arabskie słowo ṭahāra (oczyszczenie) oznacza czystość i schludność.
Allah ﷻ nakazuje muzułmanom, by się oczyszczali zewnętrznie i wewnętrznie. Zewnętrznie – z widocznych rzeczy zakazanych i wszelkiego rodzaju nieczystości fizycznych, a wewnętrznie ‒z niewybaczalnego grzechu szirku oraz chorób serca, takich jak zazdrość, duma, czy nienawiść. Kiedy już się oczyszczą, stają się godni miłości Allaha, zgodnie ze słowami Koranu: „Zaprawdę, Bóg miłuje nawracających się i miłuje oczyszczających się!” (Al Baqara, 2:222).
Nakazuje im także oczyszczać się zanim staną do modlitwy, gdyż jest to spotkanie i rozmowa z Bogiem. Jeśli ludzie oczyszczają się i zakładają najlepsze ubrania przed spotkaniem z ważną osobą, zajmującą jakąś wysoką pozycję, jak król czy prezydent, to co dopiero przed spotkaniem z Królem wszystkich króli.
Wymagane oczyszczenie do modlitwy
Allah ﷻ nakazuje muzułmanom oczyszczać się i wykonywać małą ablucję (łuḍū’) przed rytualnymi aktami czci, takimi jak modlitwa, dotykanie Koranu i okrążanie Ka‘by w Mekce. Zaleca też, by wykonywali łuḍū’ przed wieloma innymi czynnościami, takimi jak czytanie Koranu bez dotykania go, wypowiadanie suplikacji czy spanie.
Kiedy muzułmanin chce wykonać modlitwę, musi oczyścić się z dwóch rzeczy:
Nieczystości fizycznej (nadżāsa).
Nieczystości rytualnej (ḥadat).
Oczyszczanie z nieczystości fizycznej
- Arabskie słowo nadżāsa oznacza wszelkie rzeczy namacalne, które islam postrzega jako nieczyste i nakazuje nam je usunąć zanim rozpoczniemy pewne akty czci.
- Ogólną zasadą w prawie islamskim (szarῑ‛a) jest to, że wszystkie przedmioty są postrzegane jako czyste, a fizyczna nieczystość (nadżāsa) jest jedynie elementem przypadkowym. Dlatego jeśli ktoś ma wątpliwości na przykład co do czystości swego ubrania, ale nie ma dowodu na obecność fizycznej nieczystości na nim, wówczas powinien uznać, że jest ono czyste – zgodnie z ogólną zasadą.
- Jeśli chcemy się pomodlić, najpierw musimy usunąć wszelkie fizyczne nieczystości ze swych ciał, ubrań i miejsca, w którym zamierzamy się modlić.
Rzeczy nieczyste
1 | Ludzki mocz i kał. |
2 | Krew (z wyjątkiem jej znikomej ilości). |
3 | Mocz i kał zwierząt, których mięso jest niedozwolone do spożycia (zob. str. 189). |
4 | Psy i świnie. |
5 | Padlina (to znaczy wszystkie martwe zwierzęta, z wyjątkiem tych, które można jeść, jeśli ich ubój został wykonany zgodnie z zasadami islamskimi (zob. str. 190)). Ludzkie zwłoki oraz martwe ryby i owady są postrzegane jako czyste. |
Usuwanie nieczystości fizycznej
Nieczystość fizyczną na ciele, ubraniach, w miejscu modlitwy itd., wystarczy usunąć, na przykład za pomocą wody lub w inny sposób. Islam nakazuje tylko zmycie nieczystości, bez określania ilości razy. Wyjątkiem jest nieczystość fizyczna pochodząca od psa (czyli jego ślina, mocz czy odchody) – w tym przypadku przedmiot, który stał się zanieczyszczony musi zostać umyty siedem razy, w tym sześć razy wodą, a raz ziemią. Wszystkie inne nieczystości fizyczne muszą być po prostu zmyte, a jeśli pozostaje po nich zapach czy trudne do wywabienia plamy, należy to zignorować. Pewnego razu kobieta spytała Proroka r o zmywanie krwi menstruacyjnej. Odpowiedział on: „Wystarczy zmyć krew i nie musisz się martwić śladami, które pozostaną” (Sunan Abu Dāłūd: 365).
Etykieta korzystania z toalety
- Zalecane jest, by muzułmanin wchodził do ubikacji lewą nogą, wcześniej wypowiadając suplikację: Bismillāh. Allāhumma innῑ a‘ūdu bika minal chubti łal chabā’it (‘W imię Allaha. O Allahu, szukam u Ciebie schronienia przed dżinami płci męskiej i żeńskiej’).
- Zalecane jest też wychodzenie z ubikacji prawą nogą, a następnie wypowiedzenie: Ghufrānak (‘O Allahu, wybacz mi’).
- Podczas załatwiania się, muzułmanin musi zakrywać swoje części intymne, by inni ludzie nie mogli ich zobaczyć.
- Zabronione jest załatwianie się w miejscach, gdzie ktoś może nas zobaczyć, oraz tam, gdzie może to zaszkodzić ludziom.
- Będąc na terenie otwartym nie wolno się załatwiać do nor, gdyż można skrzywdzić zwierzęta w nich żyjące lub zostać przez nie skrzywdzonym.
- Podczas załatwiania się nie wolno się zwracać przodem ani plecami do kierunku qibla, zgodnie z przekazem Proroka r: „Kiedy się załatwiacie, nie możecie się zwracać w kierunku qibla ani odwracać się do niego plecami” (Ṣaḥῑḥ Al Buchārῑ: 386; Ṣaḥῑḥ Muslim: 264). Jest tak w przypadku załatwiania się na terenie otwartym. Wymóg ten nie ma jednak zastosowania w odniesieniu do pomieszczeń, na przykład współczesnych toalet.
- Należy dbać o to, by podczas załatwiania się żadna nieczystość nie dostała się na ciało lub ubranie. Jeśli jednak tak się przypadkiem stanie, należy tą nieczystość zmyć.
- Kiedy osoba się już załatwi, musi:
albo
Nieczystość rytualna (ḥadat)
- Nieczystość rytualna (ḥadat) odnosi się do stanu niewidocznej nieczystoći, który powstrzymuje muzułmanina przed wykonaniem modlitwy do czasu, aż nieczystość ta zostanie usunięta. Nie ma ona wymiaru fizycznego, jak w przypadku nadżāsa.
- Ten stan rytualnej nieczystości może być usunięty przy użyciu czystej wody, poprzez wykonanie podstawowej ablucji (łuḍū’) lub pełnej ablucji (ghusl / kąpiel rytualna). Czysta woda to woda nie mająca domieszki żadnych nieczystości fizycznych, które zmieniłyby jej kolor, smak czy zapach. Kiedy muzułmanin wykona łuḍū’, jest on w stanie czystości i może wykonywać modlitwy do czasu, aż jego łuḍū’ zostanie unieważnione.
Są dwa rodzaje nieczystości rytualnej:
Mniejsza nieczystość rytualna i łuḍū’
Małą ablucję (łuḍū’) unieważnia:
-
To, co wydostaje się z części intymnych i odbytu, jak mocz, kał lub gazy jelitowe. Odnosząc się do przyczyn unieważnienia ablucji, Allah powiedział: „Albo jeśli któryś z was przyszedł z miejsca ustronnego” (An Nisā’, 4:43). Prorok r poradził człowiekowi, który nie był pewien, czy stracił łuḍū’ (poprzez uwolnienie gazów jelitowych) podczas modlitwy: „Niech nie przerywa modlitwy, dokąd nie usłyszy odgłosu albo nie poczuje zapachu” (Ṣaḥῑḥ Al Buchārῑ: 175; Ṣaḥῑḥ Muslim: 361).
- Dotknięcie części intymnych bezpośrednio, bez żadnej bariery, gdyż Prorok r powiedział: „Ktokolwiek dotknie swoich części intymnych, musi ponownie wykonać łuḍū’” (Sunan Abu Dāłūd: 181).
- Jedzenie mięsa wielbłądziego. Gdy spytano Proroka r: „Czy powinniśmy wykonać łuḍū’ po zjedzeniu mięsa wielbłądziego?”, on odpowiedział: „Tak” (Ṣaḥῑḥ Muslim: 360).
- Utrata świadomości w efekcie snu, obłędu lub nietrzeźwości.